URA, URREA BAINO PREZIATUAGOA

Gaur egungo munduan ur asko alferrik galtzen dugu, eta daramagun martxan batek daki etorkizunean hurrengo bideoaren pertsonaiak kontatzen diguna gertatuko zaigun:

Beraz, konponbidea da uraren kontsumo arduratsua edo, beste era batera esanda, ura aurreztea. Baina helburua lortzeko jendea kontzientziatu beharko dugu, hezkuntzatik hasita. Benetan badakigu nola aurreztu ura? Benetan kontrolatzen dugu etxean kontsumitzen duguna? Zure erantzuna ezezkoa bada, nahi baduzu ikusi hurrengo bideo laburra, ea zeozer berria ikasten duzun.

Bukatzeko, proposatzen dizut zure etxeko uraren erabilerari buruzko galdera batzuei erantzutea, eta horrela kalkulatzeko eta jakiteko zure kontsumoa noraino den egokia. Galdera hauek erantzuteko egizu klik link honetan.

BIOMASA

Gaur bero itzela dago eta hemen nago posta egiten aireztailua martxan jarrita. Horrelako egunetan energia piloa kontsumitzen dugu. Gure energia beharrak asetzeko energia iturri berriak behar ditugu, eta hobe berriztagarriak badira, biomasa esaterako. Izan ere, ondorengo bideoan ikus dezakezunez, hondakin organikoetatik energia atera dezakegu:

Honekin lotuta, berri interesgarri bat irakurri dut: Karrantzan elektrizitatea lortzeko 13000 behien bekorotza erabiliko dela, biogasa sortuz.

Biomasa nekazaritza eta abeltzaintzatik lor daiteke, baina gure eguneroko hondakin organikoetatik ere bai. Beraz, hondakinak sailkatzea oso garrantzitsua da, eta horretan hezitu behar gara kontsumitzaileok.

Hurrengo webgunean aurkituko duzu biomasaren erabilerari buruzko esteken zerrenda bat:

http://www.energias-renovables.com/paginas/SeccionesEnlace.asp?ID=1&Nombre=Biomasa

HAURRAK LANEAN, ZORITXARREZ!

Arropa, kirol materiala, jostailuak... erosten ditugunean, normalean ez dugu kontuan hartzen non, nola eta noren lanaz eginda dauden. Hau da, ez dakigu haurren lanaren emaitzak diren edo lan honetan haurren eskubideen aldarrikapena errespetatzen den ala ez. Adibidez, ez gara konturatzen haurrak alaitzeko balio duten jostailuen atzean askotan beste haur askoren mina eta tristura daudela, haurren lan esplotazioaren ondorioz.

Badakizu ekainaren 12an mundu osoan Haurren Lanaren Aurkako Eguna ospatuko dela? Dena den, gai hau ez da egun bateko kontua. Izan ere, elkarte asko dabiltza borroka honetan. Eta horietariko batek, Unicefek hain zuzen ere, uste du hezkuntza dela haurren lanaren zulotik ateratzeko bide zuzena. Honen adibide bat Carla, Boliviako haurra, da. Eta beste kasu bat da "La espalda del mundo" filmaren pertsonai nagusietariko batena: Guinder, Peruko haurra.

Euskal Herrian ere badaude gazte eta haurren eskubideen alde lan egiten duten elkarteak. Gasteizen, adibidez, Izan Elkartea dugu. Elkarte honek "Zer dugu...?" dohako aldizkaria argitaratzen du, bere web orrian ere dagoena. Azken aleak, 17. zenbakiak, "Haurren esplotazioa munduan " izenburua du.

Gai honi buruz informazio gehiago eskuratu nahi baduzu klikatu hurrengo webguneetan:

http://www.monografias.com/trabajos/einfantil/einfantil.shtml

http://www.ropalimpia.org

Argazkia Vera-Cruz Ikastetxeari esker.

ETXEKO ARRISKUAK

Etxean kontuz ibili behar dugu kontsumo produktuekin eta etxeko gauzekin, askotan istripuak eta, batez ere, haur istripuak gertatzen direlako: pozoidurak, ebakiak, erredurak, erorketak, elektrokuzioak, adibidez.

Etxeko istripuen jatorri nagusia "akatsak" izaten dira, bai produktu berarenak, bai geureak. Izan ere, gizakion arduragabekeriak ondorio larriak ekar ditzake eta ez bakarrik lanean, etxean ere bai. Maiz gauzak behar ez den tokian jartzen ditugu, ez gara konturatzen umeak edo adineko pertsonak hurbil dabiltzala, eta etxea leku arriskutsu bihur dezakegula; hau da, bainugela, sukaldea, egongela eta logela "minez" beteriko gelak izan daitezke.

Gai honi buruz gehiago jakin nahi baduzu (batez ere, haurtzaroan gertatutako istripuak nola saihestu eta zein segurtasun neurri hartu) joan zaitez http://www.svnp.es/AccidEz.htm -era. Dena den, etxeko istripuen prebentzioari buruzko informazioa eta istripuen ondorioak konpontzeko aholkuak aurkitzeko ere, hemen duzu beste webgune interesgarri bat:

http://revista.consumer.es/web/eu/20010301/actualidad/informe1/

EROSKETA EKOLOGIKOA

Argi dago erosketak ondo eta era arduratsuan egitea ez dela erreza, gauza pilo bat kontuan hartu behar baitituzu: etiketak, produktuen jatorria, osagaiek eta ontziek kutsa dezaketen ala ez, osasunerako onurak edo kalteak, nola ekoiztu diren, eta abar luze bat. Eta hori gutxi balitz, ordaindu ondoren karroa begiratu eta plastikozko poltsak baino ez dituzu ikusten. Baina ez pentsa, hau ez da erosketa arduratsuari buruzko kritika, kontrakoa baizik. Erderaz esaten dute "para presumir hay que sufrir" eta nik esango nuke egoki kontsumitzeko ere bai, kontsumoan hezteak onurak baino ez ditu ekartzen, bai gizakiontzako bai ingurumenerako. Beraz, erosketa ekologikoa irtenbide ona izan daiteke.

Erosketa ekologikoari buruzko aholkuak, etiketa ekologikoei buruzko informazioa eta ingurumenerako erosketa ekologikoaren onurak ondorengo web guneetan aurki ditzakezu:
http://www.malagareforesta.org/luscinia/verarticulo.php?idart=588
http://revista.consumer.es/web/eu/20061001/medioambiente/70786.php
http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/pdf/infokit/consumer_factsheet_es.pdf

Elikadura ekologikoaren ezaugarriak eta bere abantailak, ohikoarekin konparatuz, ezagutu nahi badituzu, klikatu hurrengoan:

http://www.amatusalud.com/salud-alternativa/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=28

PILAK, GURE MUNDUKO MOTOREA

Ia gauza guztiek pilak behar dituzte funtzionatzeko. Gizakiok ere taupagailurakoak behar ditugu. Baina mota ezberdinetako pilak daude, tamainu, forma, osaketa eta abarren arabera. Guztiak metal astunez egiten dira: nikelaz, kadmioaz, berunaz, litioaz, merkurioz... Eta osagai toxiko hauek ura eta atmosfera kutsa ditzakete, askatzen badira. Beraz, zer egin behar dugu gastaturiko pilekin? Ondo deritzozu zakarrontzira botatzeari?

Honelako galderei erantzuna emateko, nahi baduzu sar zaitez hurrengo helbideetan:

http://www.redcicla.com/Enlace/Pilas.html

http://www.coruna.es/medioambiente/03010303pila.jsp

http://www.indumetal.com/menu_pilas.asp

http://www.20minutos.es/noticia/84379/0/menos/boton/pueden/

Adibidez, Bilboko udalak pilak birziklatzeko ideia bat praktikan jarri du: eskolumeen artean pilentzako ontzi txikiak banatzea. Ez da ideia makala hezkuntza eta kontsumoa bateratzeko!

Hala eta guztiz ere, birziklaketaz aparte, ingurunerako hobe da sare elektrikoa edo berriz kargatzeko pilak erabiltzea. Zein da zure iritzia?

Argazkia http://www.ecosur.net/ i esker.

BIDEZKO MERKATARITZA

Goiko bideoan bidezko merkataritzaren adibideak ikus ditzakezue eta garapen iraunkorraren ereduren bat ere bai. Baina badakigu bidezko merkataritza zer den? "Hirugarren Mundua"rekin truke zuzen eta bidezkoen oinarrituriko harreman komertzialak izateko elkartasun-alternatiba da. Horretan ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko harremanek ahalik eta hierarkia txikiena izan behar dute, hau da, bitartekaririk gabe.

Beraz, bidezko merkataritzaren helburu nagusia ekoizleen bizi baldintzak hobetzea da, merkatuetan sartzen lagunduz, egindako lanarengatik bidezko prezioa ordainduz eta harremanekin jarraituz, eta beren ondasunen zati bat komunitateetako oinarrizko baldintzak hobetzera bideratuz (hezkuntza, osasuna...).

Hauexek dira bidezko merkataritzaren printzipioak edo arauak, CONSUMER EROSKI aldizkariaren arabera ( 72. zenbakia - 2003ko abendua) :

• Ekoizpen kooperatibak parte-hartzaileak izan daitezela benetan.
• Bidezko prezioa ordaintzea.
• Soldata eta lan baldintza duinak.
• Sexu, arraza, erlijio diskriminaziorik ez.
• Haurren edozein explotazio mota gaitzestea.
• Merkataritza harremanak epe luzera.
• Merkantzia aldez aurretik ordaintzea (% 60 arte).
• Mozkinen inbertsioa komunitatearen garapenean.
• Ingurumenarekiko errespetua.
• Kalitatezko produktuak.

Bidezko merkataritzan erakunde desberdinak daude inplikatuta. Hauek erabakitzen dute dendak eta salmenta guneak jartzeko lekurik aproposenak zeintzuk diren. Denda hauetan (bai birtualetan ere) eros ditzakegun produktuak ondorengoak dira: elikagaiak (kafea, txokolatea, mermelada, gailetak, eztia, fruitu lehorrak, etab.), artisauen lanak (bitxiak, ehunak, jantziak eta janzteko osagarriak, jostailuak, etxerako apaingarriak...). Honelako produktuak non erosi jakiteko joan zaitezte helbide honetara:
http://www.comerciojusto.org/stakeholders/